Abcd – terapie

ABCD – terapie „O ŞANSĂ LA NORMALITATE – INTERVENŢIE TERAPEUTICĂ ŞI SPRIJIN EDUCAŢIONAL PENTRU COPIII CU DIZABILITĂŢI” ABCD – terapie

În cadrul proiectului „O şansă la normalitate – intervenţie terapeutică şi sprijin educaţional pentru copiii cu dizabilităţi” al Asociaţiei „A.B.C.D.”, susţinut financiar de S.N. NUCLEARELECTRICA S.A., a fost achiziţionat dispozitivul „tVNSSTIMULATOR AL NERVULUI VAG”.

ABCD – terapie
ABCD – terapie ABCD – terapie

Ce este nervul vag?

Este cel mai lung nerv cranian din corp, nervul vag conectează creierul cu inima, plămânii și multe alte organe din corp. Cercetările privind stimularea acestui nerv sunt în desfășurare de peste 20 de ani.

Care sunt efectele stimulării nervului vag?

Într-un studiu din 2018 realizat de Universitatea Leiden din Olanda, 40 de adulți tineri sănătoși au folosit intermitent un dispozitiv de stimulare a nervului vag timp de 15 până la 30 de minute în fiecare zi.

Înainte de studiu, participanții au fost informați despre procedură și despre efectele secundare potențiale, inclusiv senzație de mâncărime, arsură sau senzație de înțepături de la electrod, înroșirea pielii și durerile de cap. Niciunul dintre participanți nu a raportat efecte secundare majore.

S-a dovedit că tVNS este sigur și bine tolerat la tensiunile testate în peste 50 de studii cunoscute efectuate până acum.

Cum funcţionează dispozitivul?

Dispozitivul este controlat printr-o aplicația de telefon Smartcable. Folosește energia telefonului pentru a trimite micro-impulsuri de curent electric la electrozii din clema urechii.

Acest curent abia perceptibil la nivelul pielii stimulează ramura auriculară a nervului vag trimiţând semnale către creier și corp.

Cinci minute de stimulare a nervului vag sunt tot ceea ce este necesar pentru a menține sănătatea.

RTZ Racjonalna Terapia Zachowania

ABCD – terapie

Racjonalna Terapia Zachowania jako skuteczna forma samopomocy emocjonalnej.„Emocjonalnie zdrowi ludzie są zorientowani na rzeczywistość i zaangażowani w to, by żyć produktywnie, uzyskując maksymalną osobistą i społeczną aprobatę oraz doznając minimalnych, niepożądanych konfliktów emocjonalnych.”

Taką definicję zdrowia psychicznego stworzył Maxie C. Maultsby Jr. Amerykański lekarz – psychiatra twórca Racjonalnej Terapii Zachowania – RTZ (Rational Behavior Therapy RBT).

  • Jest to nurt terapeutyczny wywodzący się ze szkoły poznawczo – behawioralnej, który zalicza się to terapii krótkoterminowych a terapeuci pracujący w tym podejściu stosują aktywne metody leczenia, ucząc pacjentów jak usuwać zaburzenia.
  • Terapia RTZ pozwala szybko reagować na praktyczne problemy pacjenta równolegle pomagając krok po kroku rozwiązywać bardziej złożone – i często leżące u podłoża tamtych – problemy osobowościowe.

Gdy mamy do czynienia z tego typu terapią będziemy uczyć się technik samopomocowych z wykorzystaniem psychoedukacji, śledzić nasze myśli i ich powiązania z naszym nastrojem, wykonywać różnego rodzaju zadania, wykorzystywać techniki wyobrażeniowe, treningi relaksacyjne i asertywności po to by poprawić samopoczucie i jakość własnego życia.Terapeuci koncentrują się przede wszystkim na teraźniejszości i przyszłości pacjenta. Nie ma tutaj, często kojarzonego z psychoterapią „grzebania się w przeszłości“. Terapia ma jasno określone cele ( np. poradzenie sobie z lękiem przed wystąpieniami społecznymi, lękiem przed lataniem, atakami paniki, obsesyjnymi myślami, obniżonym nastrojem itp.) i protokoły leczenia. Uczy się również zwiększania tolerancji na frustrację wynikającą z przeszkód w osiąganiu celów.

Podstawą Racjonalnej Terapii Zachowania jest założenie, że to nie fakty wywołują nasze emocje, ale nasze przekonania o tych faktach. Założenie to jest oparte na filozofii stoickiej.

Czołowy jej przedstawiciel – Epiktet powiedział „Nie zdarzenia nas smucą, ale to jak je widzimy“.

Terapeuci poznawczo – behawioralni, w swojej pracy, zwracają uwagę na sposób w jaki ich pacjenci wprowadzają się w cierpienie emocjonalne i tworzą zaburzenia poprzez różnego rodzaju irracjonalne myśli i niezdrowy dialog wewnętrzy.

Celem terapii jest rozpoznawanie niezdrowych myśli i nawyków i zamiana ich na zdrowsze. Metodologia terapii jest prosta do nauczania dlatego pacjenci szybko, bo już po kilku sesjach, odczuwają poprawę i uczą się technik samopomocowych, by poradzić sobie samemu w przyszłości.

Podstawowy model terapeutyczny to „ABCD Emocji“ czyli skąd biorą się emocje:

A – Zdarzenie aktywujące (Twoje spostrzeżenia)B – Przekonania (Twoje myśli i przekonania)C – Emocje ( Twoje uczucia)D – Zachowanie fizyczne (Twoje działanie)

Można za pomocą tego modelu przeanalizować w jaki sposób tworzymy swój nastrój. Dzięki czemu można nauczyć się kontroli emocji oraz odpowiedzialności za ich powstawanie i zmianę.Weźmy przykład młodej lekarki, która zgłosiła się do terapeuty z problemem bezsennych nocy oraz lęku przed zmianą pracy.

Zdarzeniam aktywującym (A) była zmiana pracy. W tej sytuacji pacjentka żywiła następujące przekonania (B)1. Nie poradzę sobie.2. Okaże się, że nic nie potrafię i jestem głupia.3. Tam nie będzie życzliwych ludzi.4.

Odrzucą mnie i zostanę na lodzie bez niczegoW skutek swoich przekonań (B) pacientka odczuwała lęk, złość (C) i w konsekwencji (D) miała problemy z zasypianiem i zadręczała się myślami, przez co była mniej uważna w pracy i rozdrażniona w relacji z mężem i dziećmi.

Celem terapeutycznym, który przyjęła dla siebie pacientka było odczuwanie nadziei, zaufania i umiarkowanego spokoju (ZC – zdrowe emocje w C ) w sytuacji zmiany pracy a także poprawa jakości snu i uważności w pracy (ZD) – zdrowe działanie).

Podstawa interwancji terapeutycznej jest w tym wypadku zdrowa debata by sprawdzić czy owe przekonania są zdrowe dla pacjentki i jakie niosą ze sobą konsekwencje.

W wyniku takiej debaty pacjentka zaczyna podważać swoje nawyki myślowe i zastępować je innymi, które pomogą jej osiągnąć emocjonalnie zdrowe cele.

W tym wypadku w odpowiedzi na pierwsze przekonanie zdrową alternatywną myślą było:„Mam nadzieją, że poradzę sobie z różnycmi zdarzeniami w moim życiu, w tym również ze zmianą pracy. Chcę tą pracę zmienić.

Daję mi to perspektywę rozwoju moich kompetencji a w przyszłości lepsze zarobki. Mam zdolności i zasoby, żeby sobie poradzić. Do tej pory moje doświadczenie pokazuję, że tak było choć początki często były wyzwaniem. Nawet teraz, podczas terapii, uczę się aktywnie radzić sobie z problemami“.

W podobny sposób debatujemy nad pozostałymi przekonaniami. Terapeuta jest aktywny i podważa niezdrowe przekonania jednak ostatecznie to pacjent jest ekspertem od swoich myśli i formuuje je w zdrowy dla siebie sposób.

Zapisane zdrowe przekonania są utrwalane przez pacjenta. Zazwyczaj kilka razy dziennie w czasie relaksu i zgodnie z założeniem „ABCD emocji“ jak nawyki myślowe zostaną zmienione na racjonalne to również emocje są zdrowsze.

Wynika z tego, że taka sama sytuacja może wywoływać całkiem różne reakcje emocjonalne, zależne od oceny tej sytuacji. Zatem warto zwrócić uwagę, że często nie możemy zmienić faktów, ale zawsze możemy zmienić nasze niezdrowe przekonania o tych faktach – tym samym zmieniając nasze przekonania na zdrowsze, zmieniamy nasze emocje na bardziej pożądane.

Niezdrowe przekonania mogą być źródłem naszego cierpienia emocjonalnego. Skuteczną metodą oceny naszych przekonań pod względem wartości zdrowotnej jest Pięć Pytań Zdrowego Myślenia:

  1. Czy to przekonanie jest oparte na faktach?
  2. Czy to przekonanie chroni moje życie i zdrowie?
  3. Czy to przekonanie pozwala mi osiągać bliższe i dalsze cele?
  4. Czy to przekonanie pozwala mi rozwiązywać konflikty lub ich unikać?
  5. Czy to przekonanie pozwala mi czuć się tak jak chciałabym się czuć?
  • Zdrowe przekonania spełniają, co najmniej trzy z tych pięciu zasad.
  • Zdrowe przekonania jednej osoby, nie muszą być zdrowe dla innej.
  • Dzisiejsze zdrowe przekonania mogą być niezdrowe w innym czasie.

Twórca racjonalno – emotywnej terapii behawioralnej Albert Ellis pisze: „Aktywne i intensywne stosowanie metod poznawczych, emocjonalnych i behawioralnych w terapi, nawet przez krótki czas, pozwala pacjentom na przyswojenie sobie zdrowych, niedestrukcyjnych poglądów i przekonań. Pacjenci zaczynają reagować sensownie i twórczo na niepowodzenia życiowe. Szybko i niemal automatycznie przestają się zadręczać dodatkowymi niepowodzeniami. Uczą się unikania nowych zaburzeń, nawet jeśli czasem powtórzą się przygnębiające myśli, uczucia i działania“.

Obecnie podejścia poznawczo – behawioralne są bardzo popularne ze względu na któtki czas trwania terapii oraz skuteczność potwierdzoną licznymi badaniami.

Piśmiennictwo:

  1. Albert Ellis „Terapia krótkoterminowa“. Wydawnictwo GWP. 1999.
  2. Maxie C. Maultsby jr. „ Racjonalna Terapia Zachowania“ Wydawnictwo Wulkan. 2008

Autor: Joanna Zapała ®

ZAPRASZAMY DO SZKOŁY RACJONALNEJ TERAPII ZACHOWANIA

Terapia racjonalno-emotywna

Terapia racjonalno-emotywna lub Terapię racjonalno-emotywną behawioralną (REBT – z ang. Rational Emotive Behaviour Therapy) została stworzona przez Alberta Ellisa w 1955 roku.

Zaliczana jest do grona terapii poznawczo-behawioralnych. Ten styl terapii skupia się na odkrywaniu nieracjonalnych przekonań, które mogą prowadzić do negatywnych emocji[1].

W toku pracy z pacjentem dysfunkcjonalne przekonania zastępowane są przez te bardziej produktywne i racjonalne.

Generalne założenia

Terapia racjonalno-emotywna jest zgodna z filozofią stoików. Oparta jest na założeniu, że reakcje emocjonalne w dużej mierze spowodowane są świadomymi i nieświadomymi ocenami, interpretacjami i filozofiami.

Najczęstszą ich postacią są stwierdzenia typu ‚muszę‘ lub ‚powinienem‘. Różnią się one znacząco od elastycznych potrzeb, preferencji czy chęci.

Albert Ellis stworzył listę 12 nieracjonalnych przekonań i ich racjonalnych odpowiedników:[potrzebny przypis]

Nieracjonalne przekonaniaRacjonalne odpowiedniki
Muszę być kochany i szanowany przez wszystkie ważne dla mnie osoby. Muszę za wszelką cenę unikać braku akceptacji. Miłość i akceptacja są bardzo wartościowe. Poszukuję ich wtedy, kiedy mogę, ale nie są one niezbędne do życia. Można żyć bez nich, tylko takie życie jest trudniejsze.
Aby być wartościową osobą, muszę być kompetentny i muszę osiągać sukcesy we wszystkim, co robię. Nie wolno mi popełniać błędów. Zawsze staram się osiągać najwięcej, ile mogę, ale każdy z nas popełnia błędy. Lepiej jest akceptować siebie jako osobę bez względu na to, ile udało mi się osiągnąć, bo zawsze znajdzie się ktoś, kto robi to ode mnie lepiej.
Wszyscy powinni być uczciwi. Jeśli są źli, niegodziwi i samolubni powinni być potępieni i surowo ukarani. Takie jest życie, że czasem ktoś źle postąpi. Ale ludzie nie są perfekcyjni i popełniają błędy, a moje rozdrażnienie tego nie zmieni.
Wszystko musi być zgodne z moimi założeniami i przewidywaniami, jeśli tak nie jest, to życie jest nie do zniesienia. Nie ma takiego prawa, które mówi, że wszystko musi być takie, jak ja chcę. Możemy być wtedy zawiedzeni, ale jest to do zniesienia, w szczególności wtedy, kiedy nie katastrofizujemy w związku z tą sytuacją.
Moje nieszczęście jest spowodowane czymś, co jest poza moją kontrolą, dlatego też nic nie mogę zrobić, aby poczuć się lepiej. Wiele wydarzeń dzieje się poza moją kontrolą, ale to moje myśli (a nie to co się wydarzyło) są przyczyną tego, jak się czuję. A ja mogę uczyć się kontrolować własne myśli.
Muszę skupiać się nad rzeczami, które są niebezpieczne, nieprzyjemne czy też przerażające, w innym wypadku one mogą się zdarzyć. Zamartwianie się rzeczami, które mogą się przydarzyć, nie sprawi, że one się nie wydarzą. Takie myśli sprawiają, że jestem zaniepokojony i przeszkadzają mi w koncentracji.
Będę szczęśliwszy, jeśli będę unikać odpowiedzialności, rzeczy trudnych i nieprzyjemnych. Unikanie problemów jest łatwiejsze, ale tylko na samym początku. Odkładanie rzeczy na bok sprawia, że później są one jeszcze gorsze, a na dodatek zajmują mi więcej czasu, żeby się o nie dodatkowo martwić.
Każdy musi polegać na kimś, kto jest od nas silniejszy. Poleganie na kimś innym może sprawić, że zaczniemy być zależni od innych. Możemy szukać pomocy u innych pod warunkiem, że ciągle ufamy sobie i własnemu osądowi.
Wydarzenia z przeszłości są przyczyną moich problemów. Cały czas wpływają na moje uczucia i zachowania. Przeszłość nie może wpływać na to, co czuję teraz. To moje obecne przekonania są przyczyną moich reakcji. Oczywiście mogłem się tych przekonań nauczyć w przeszłości, ale mogę je teraz analizować i zmieniać.
Powinno mi być przykro, kiedy inni ludzie mają problemy i powinienem być smutny, kiedy inni są smutni. Nie rozwiążę problemów innych ludzi ani nie poprawię ich złego samopoczucia poprzez smucenie się razem z nimi.
Nie powinno się odczuwać bólu ani dyskomfortu. Ból trzeba likwidować albo unikać go za wszelką cenę. Dlaczego miałbym nie odczuwać bólu albo jakiegoś dyskomfortu? Nie lubię ich, ale można je przeżyć. Moje życie byłoby bardzo ograniczone, gdybym miał unikać wszystkiego, co może sprawić mi ból.
Każdy problem ma jakieś idealne rozwiązanie i trzeba koniecznie je znaleźć. Problemy można zazwyczaj rozwiązać na kilka sposobów. Dobrze jest pomyśleć nad rozwiązaniem idealnym, ale problemy rozwiązuje się poprzez wybranie najlepszej z dostępnych dróg. Nie muszę wszystkiego rozwiązywać w idealny sposób.
Budete mít zájem:  Zánět Dásní Příznaky U Dětí?

Według założeń terapii destruktywne przekonania zniekształcają rzeczywistość, ponieważ są błędną interpretacją tego, co się zdarzyło. Często zawierają nielogiczne sposoby oceny siebie i świata zewnętrznego. Do tych nielogicznych sposobów Ellis zalicza:

  • Katastrofizowanie używanie takich słów jak straszne, okropne, tragedia czy katastrofa w opisywaniu tego, co się zdarzyło lub może się zdarzyć. Np. ‚To byłoby straszne, gdybym…‘; ‚To najgorsza rzecz, jaka mogła mi się przytrafić‘; ‚Jeśli to się stanie, to będzie koniec świata‘.
  • Poddawanie się spostrzeganie wydarzenia lub doświadczeń jako nie do zniesienia. Np. ‚Nie zniosę tego dłużej‘, ‚Umrę, jak zostanę odrzucona‘ itd.
  • Wymagania ale takie które zawierają stwierdzenia ‚muszę‘ lub ‚powinienem‘. Np. ‚Nie powinienem tego robić‘; ‚Nie mogę zawieść‘; ‚Muszę być kochana‘.
  • Ocenianie zarówno siebie jak i ludzi. ‚Jestem głupi/beznadziejny/bezużyteczny/bezwartościowy‘.

Model ABC

Albert Ellis stworzył ten model, aby pomóc pacjentom w identyfikacji i analizie ich irracjonalnych przekonań.

A odnosi się do zdarzenia (ang. Activating event). Zdarzeniami są nie tylko codzienne wydarzenia, ale również myśli i wspomnienia.

B to przekonania (ang. Belief). Są one oceną zdarzenia ‚A‘. Przekonania te mogą być zarówno świadome (wiemy o ich istnieniu), na granicy świadomości (są, ale nie zwracamy na nie uwagi), czy też poza świadomością (nie zdajemy sobie z nich sprawy). Albert Ellis podzielił je na dwa rodzaje:

  • racjonalne przekonania – czyli te, które pomagają nam w osiąganiu celów;
  • nieracjonalne przekonania – czyli tzw. przekonania samooskarżające.

Każdy posiada przekonania zarówno racjonalne, jak i nieracjonalne. Różnice między ludźmi polegają na różnicach w natężeniu obu typów przekonań.

C to konsekwencje (ang. Consequence) przejawiające się zarówno w emocjach, jak i w zachowaniu. Racjonalne przekonania ‚B‘ prowadzą do zdrowych reakcji emocjonalnych i behawioralnych takich jak smutek, żal czy troska.

Chociaż emocje te nie są pożądane, to zdecydowanie są uważane za zdrowe i naturalne. Zakłada się, że nieracjonalne przekonania ‚B‘ prowadzą zaś do niezdrowych reakcji, takich jak depresja, poczucie winy, wściekłość czy strach.

Jeśli dana osoba straci kogoś bliskiego, to zdrowym przekonaniem jest, np. ‚Tak bardzo bym chciał, żeby jeszcze żył. Odszedł ktoś naprawdę wspaniały. Będzie mi go bardzo brakowało‘. Niezdrowym przekonaniem będzie np. ‚On nie mógł odejść.

To jest najstraszniejsza rzecz jaka mnie w życiu spotkała. Nie mogę żyć bez niego. Jak on mógł mi to zrobić‘.

Terapeuci emotywno-racjonalni uczą swoich pacjentów, że to nie zdarzenie A wywołuje ich stan C. On jest spowodowany tym co myślą (B) na temat zdarzenia A. Jeśli pacjent zrozumie związek pomiędzy przekonaniami a uczuciami, przechodzi się do dalszego etapu terapii.

D odnosi się do rozważenia (ang. disputing) irracjonalności danego przekonania. Terapeuta nie mówi pacjentowi, że jego przekonania są nieracjonalne, ale podaje je w wątpliwość poprzez zadawanie pytań, czy też poddawanie ich próbie, w celu sprawdzenia czy są realistyczne i logiczne.

E to ostatni etap terapii. Oznacza wykształcenie efektywnej (ang. effecitve) filozofii życiowej, z której wyrastać będą realistyczne i elastyczne przekonania.

Pojęcie zdrowia psychicznego

Terapia ta znajduje zastosowanie w leczeniu zaburzeń nerwicowych i psychoz osób dorosłych. Człowiek zaburzony według Ellisa (1973, 1985), przejawia zachowania autodestrukcyjne, tj.

uniemożliwiające samorealizację, przeżywanie samospełnienia, szczęścia i przyjemności w życiu. Albert Ellis określił również jaki powinien być człowiek zdrowy. Według niego taki człowiek powinien mieć elastyczne i racjonalne przekonania.

Zdrowie psychiczne dodatkowo zdefiniowane zostało na 13 wymiarach:

  • umiejętność dbania o własne dobro,
  • dobre przystosowanie społeczne,
  • autonomiczność,
  • tolerancja,
  • akceptacja dwuznaczności i niepewności,
  • giętkość myślenia,
  • myślenie naukowe,
  • zaangażowanie,
  • podejmowanie ryzyka,
  • samoakceptacja,
  • hedonistyczne nastawienie do życia,
  • brak perfekcjonizmu i utopijnych poglądów,
  • przyjmowanie odpowiedzialności za siebie.

Podejście terapeutyczne

Głównym założeniem terapii racjonalno-emotywnej jest pomaganie klientom zamienić sztywne teorie osobiste na teorie bardziej elastyczne.

Dokonuje się tego poprzez dialog sokratejski oraz poprzez uczenie pacjentów, że każdy może popełniać błędy. Uczy się również zwiększania tolerancji na frustrację wynikającą z przeszkód w osiąganiu celów.

Ważnym elementem zmiany jest relacja terapeutyczna oparta na empatycznym zrozumieniu problemów pacjenta.

Za każdym problemem leży jakieś nieracjonalne przekonanie. Pomaga się klientowi w identyfikowaniu tych przekonań (tzw. problemy z problemem; np. poczucie winy związane z byciem w depresji), które leżą u podłoża problemów.

Terapeuta stara się aby klient sam doszedł do tego, dlaczego jego przekonanie nie ma potwierdzenia w rzeczywistości i dlaczego przekonanie racjonalne jest bardziej możliwe.

Dialog sokratejski między terapeutą a klientem jest potem uwewnętrzniany w taki sposób, aby pacjent przy występowaniu nieracjonalnych przekonań sam siebie pytał, czy rzeczywiście jest tak, jak myśli.

Terapeuta racjonalno-emotywny pełni dyrektywną rolę w terapii. Aktywnie dyskutuje z klientem na temat jego nieracjonalnych przekonań; zadaje prace domowe; ‚popycha‘ klienta do walczenia ze swoim głosem wewnętrznym i przygotowuje klienta na akceptację dyskomfortu, który może wystąpić podczas zmiany.

Porównanie z innymi szkołami psychoterapii

Terapia racjonalno-emotywna przestała zwracać uwagę na doświadczenia wczesnego dzieciństwa. Terapeuci zakładają, że wprawdzie w okresie tym uczymy się naszych nieracjonalnych przekonań, ale nie potrzebujemy analizować go, aby tych przekonań się wyzbyć.

Terapeuta, jeśli nie ma to istotnego znaczenia dla klienta, nie skupia się na jego rodzicach ani stylu wychowywania. Bez znaczenia jest bowiem to, kiedy i w jaki sposób klient nauczył się swoich nieracjonalnych przekonań.

Przekonania te istnieją i przeszkadzają klientowi ‚tu i teraz‘.

Terapeuci racjonalno-emotywni wierzą w to, że wszelkie problemy psychiczne wynikają z głęboko zakorzenionych przekonań. Nie skupiają się więc na likwidowaniu objawów, ale na głębokiej zmianie filozofii, która jest ich przyczyną. Na wzór badań naukowych, klienci uczeni są, w jaki sposób weryfikować własne przekonania.

Głównym warunkiem wystąpienia zmiany jest wgląd rozumiany jako wiedza lub rozumienie przyczyn własnych problemów. Terapeuci pokazują swoim klientom, że jedyną drogą, aby poczuć się lepiej, jest obserwowanie, podważanie i zmaganie się z własnym systemem przekonań.

Terapia racjonalno-emotywna wraz z innymi terapiami poznawczo-behawioralnymi jako pierwsze wprowadziły prace domowe dla klientów. Dzięki nim klienci mogą sprawdzać, czy nowe umiejętności nabyte w trakcie terapii sprawdzają się w życiu codziennym.

Co więcej, dają też możliwość sprawdzenia, które nieracjonalne przekonania zakorzenione są w indywidualnej filozofii klienta (np. ‚Zapisz sobie co myślisz przed: rozmową o pracę, gdy kłócisz się z partnerem itp.‘).

Do prac domowych często wykorzystywane są techniki behawioralne[2].

Terapeuci racjonalno-emotywni dają swoim klientom bezwarunkową akceptację z tego względu, iż sami uważają, że żaden człowiek nie powinien być potępiany za to, co zrobił.

Ponieważ terapeuci bezwarunkowo akceptują swoich klientów jako ludzi i aktywnie uczą ich jak akceptować siebie samego, klienci są w stanie bez oporów przeżywać wszystkie emocje i przestają nieustannie oceniać siebie i swoje zachowanie (‚Czy jak to zrobię, to on się nie obrazi? Jeśli powiem, jaki jestem naprawdę, nie będzie chciał mnie znać?‘, itd.).

Przypisy

  1. ↑ Albert Ellis: Głębokie uzdrawianie emocji. Kraków: Zielona Sowa, 2008. ISBN 978-83-7435-770-8.
  2. ↑ Bennett-Levy, J, i inni (red.) Oksfordzki Podręcznik Eksperymentów Behawioralnych w Terapii Poznawczej Gdynia: Alliance Press (2005).

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Terapia_racjonalno-emotywna&oldid=58901477”

Melanoma

Il melanoma è un tumore, spesso molto aggressivo, che origina nella cute o, più raramente, negli occhi o nelle mucose. Si sviluppa dai melanociti, le cellule che producono la melanina, il pigmento che conferisce alla cute la sua colorazione.

Che cos'è il melanoma?

Anche se non è comune come gli altri due tipi principali di cancro della cute, il carcinoma basocellulare ed il carcinoma squamocellulare, il rischio di sviluppare il melanoma della cute è in continuo aumento negli ultimi decenni in tutto il mondo occidentale ed è sempre più frequentemente in età giovanile. È molto più comune nelle persone dalla cute chiara e colpisce in misura leggermente maggiore le donne rispetto agli uomini.

Quali sono le cause del melanoma?

Il melanoma si forma quando si verifica un errore genetico nelle cellule che producono la melanina, cioè i melanociti.

Budete mít zájem:  Olivový olej můžete konzumovat ve velkém

Queste cellule sono presenti in maniera addensata nei nevi malanociti della pelle, comunemente detti nei, e, per motivi non ancora non del tutto noti, possono iniziare a proliferare in modo disordinato.

Tra le cause che possono spingere un neo a proliferare verso il melanoma ci sono l'esposizione al sole e quelle alle lampade UV.

Quali sono i sintomi del melanoma?

Il melanoma può svilupparsi in qualsiasi area della pelle, con una maggiore probabilità nelle zone che sono più frequentemente esposte alla luce del sole.

I melanomi possono formarsi sia a partire da nevi (nei) preesistenti, che ex-novo. Per questo è consigliabile eseguire regolarmente un'accurata autoispezione dei nei della pelle.

La regola dell'ABCDE è il primo passo verso la prevenzione in quanto aiuta a distinguere un nevo da un melanoma:

  • Asimmetria: i nei sono simmetrici mentre il melanoma è asimmetrico.
  • Bordi irregolari: i bordi di un neo sono regolari, quelli di un melanoma sono frastagliati.
  • Colore disomogeneo: i nei hanno un colore unico ed uniforme, mentre il melanoma può avere più colori.
  • Diametro superiore a 6 mm: i nei crescono fino ad un diametro di 6 mm. I melanomi di solito sono superiori ai 6 mm.
  • Evoluzione: la rapida crescita di un qualunque neo o macchia pigmentata deve far sospettare un melanoma.

In caso di riscontro di uno (o più) di questi segni, è opportuno consultare il proprio medico, che potrebbe suggerire la visita dermatologica. I melanomi che si sviluppano negli occhi, solitamente provocano disturbi della vista e sono facilmente diagnosticabili attraverso una visita oculistica.

Il melanoma può tuttavia, in casi più rari, svilupparsi anche in parti del corpo poco visibili, ad esempio sotto le unghie, all'interno della bocca o delle mucose digestive, urinarie e dei genitali. In questi casi, è più difficile da diagnosticare, anche perché è facile confonderlo con altre patologie più comuni.

Come si può prevenire il melanoma?

La prevenzione avviene su due livelli: eliminazione/riduzione dei fattori di rischio e diagnosi precoce.

La genesi dei tumori cutanei, in particolare del carcinoma basocellulare e del carcinoma squamocellulare, è legata soprattutto all'esposizione ai raggi UV, sole o lampade.

È possibile quindi minimizzare il rischio d'insorgenza con alcuni semplici accorgimenti: attenersi alle regole di protezione dal sole ed evitare l'esposizione a lampade UV.

Per il riconoscimento precoce dei tumori cutanei e in particolare del melanoma è opportuno eseguire visite dermatologiche periodiche. Ogni giorno, in Humanitas, specialisti dermatologi, con l'ausilio di appositi strumenti, visitano pazienti a rischio di sviluppare un tumore cutaneo.

In particolare, il paziente viene sottoposto all'esame videodermatoscopico che permette di:

  • individuare i melanomi nelle prime fasi di sviluppo
  • registrare (mappatura) e confrontare le immagini dei nevi nelle visite successive in modo da riconoscere ogni piccolo cambiamento e programmare per tempo l'asportazione chirurgica di possibili iniziali melanoma

Skin Cancer Day

Per informare ed educare alla prevenzione dei tumori cutanei ogni anno Humanitas Cancer Center propone lo Skin Cancer Day. Si tratta di una giornata in cui la SkinCC promuove visite dermatologiche gratuite e un percorso informativo con importanti consigli per la prevenzione.

Diagnosi 

La diagnosi precoce dei tumori cutanei svolge quindi un ruolo determinante. Il primo passo per una corretta diagnosi consiste in esame clinico attento, eseguito da dermatologi esperti.

L'esame clinico permette di individuare i soggetti a rischio (sulla base del fototipo, del tipo e del numero delle lesioni pigmentate cutanee, eventuali fattori genetici, ambientali e di malattia intercorrente) e di indirizzarli verso esami strumentali mirati (dermatoscopia e videodermatoscopia) e controlli più frequenti.

La dermatoscopia consiste nell'osservazione dei nevi mediante un apposito strumento chiamato microscopio ad epiluminiscenza o, più semplicemente, dermatoscopio.

Si tratta di una procedura semplice e indolore, che permette di visualizzare l'aspetto ‚interno‘ di un nevo, quello non visibile ad occhio nudo. Nei soggetti a rischio neoplastico l'immagine ottenuta viene analizzata da un computer e messa in memoria per successivi confronti.

È possibile, in questo modo, scoprire precocemente l'evoluzione maligna di una lesione cutanea e di intervenire di conseguenza.

In alcuni casi, per una corretta diagnosi, è necessario ricorrere all'esame istologico attraverso una biopsia cutanea, che si effettua in anestesia locale in ambiente ambulatoriale.

La biopsia cutanea si può eseguire o mediante l'asportazione completa della lesione (biopsia escissionale) o, nel caso di lesioni di grandi dimensioni e in sedi particolari (es. viso), mediante asportazione di una piccola parte di tessuto (biopsia incisionale). L'esame istologico serve anche a definire la stadiazione locale della neoplasia.

Stadiazione del melanoma

L'esame istologico serve, oltre che per confermare la diagnosi, a determinare la stadiazione locale della neoplasia.

Infatti, l'anatomopatologo valuta e segnala alcuni parametri definiti, tra cui la profondità d'invasione del melanoma, l'ulcerazione, l'invasione linfovascolare, il numero delle cellule che si stanno dividendo, in modo da segnalare l'aggressività e la capacità di diffondersi del melanoma.

Nei casi più aggressivi o dove il melanoma sia cresciuto maggiormente, si ricerca la presenza delle cellule del melanoma anche nei linfonodi più vicini (linfonodo sentinella) che vengono asportati per essere analizzati.

Per completare la stadiazione e definire il trattamento, in casi selezionati e in base allo stadio del tumore primitivo, vanno eseguiti esami strumentali (es ecografia, radiografia, TAC, PET) per verificare la presenza di metastasi a distanza. Da tutti questi parametri derivano la stadiazione completa della malattia e la scelta del trattamento.

Stadiazione dei carcinomi cutanei

Similmente, per il carcinoma squamocellulare vengono considerati il grado di differenziazione, l'invasione dei tessuti cutanei e di quelli più profondi, la presenza eventuale di linfoangioinvasività o di coinvolgimento linfonodale. Il carcinoma basocellulare invece viene valutato per la sua capacità infiltrativa e destruente sui tessuti circostanti.

Trattamenti 

Il trattamento dei tumori cutanei dipende dal tipo di tumore, dallo stadio di malattia ma anche dalla sede di comparsa, oltre che dall'età e dallo stato di salute del paziente. Il trattamento è nella maggior parte dei casi chirurgico.

Nei casi dove la chirurgia non fosse sufficiente, si può ricorre anche alla terapia fotodinamica, alla chemioterapia, alla radioterapia, alle terapie biologiche come immunoterapia e/o targeted therapy.

In alcuni casi si possono combinare più trattamenti.

Terapia chirurgica

L'asportazione chirurgica è il trattamento di prima scelta nella maggior parte dei tumori cutanei. La chirurgia dermatologica viene utilizzata, quando vi è l'indicazione, per rimuovere la lesione sospetta e inviarla per una diagnosi definitiva tramite biopsia escissionale o incisionale.

La chirurgia plastica interviene quando è necessaria una ricostruzione con lembi o innesti, ai quali si ricorre nei casi di ampie asportazioni oppure se i tumori interessano zone delicate come ad es.

palpebre, labbra o naso, in modo che la riparazione del tessuto avvenga nel modo più naturale possibile, con vantaggi per la funzionalità e l'estetica post intervento.

La chirurgia generale interviene principalmente (ma non esclusivamente) nel melanoma, nei casi a rischio maggiore, per valutare dapprima l'estensione della malattia al linfonodo sentinella, quindi nei casi più avanzati per procedere all'asportazione dei linfonodi stessi o, ove indicato, di metastasi in altri organi.

In taluni casi infatti è sufficiente l'asportazione del primo linfonodo che drena l'area di cute del tumore, il già citato linfonodo sentinella. Nel caso di presenza di malattia del linfonodo, accertata dopo esame istologico o palpatoriamente al momento della visita, si toglieranno tutti i linfonodi vicini a quello malato.

La presenza di cellule tumorali nei linfonodi indirizzerà verso successive indagini e un eventuale trattamento.

Terapia medica

La terapia medica utilizza varie armi che vengono selezionate sulla base del tipo di tumore cutaneo, sulle sue caratteristiche biologiche, sull'aggressività e sul coinvolgimento o meno di linfonodi e/o altri organi.

La terapia medica viene definita dagli oncologi che indirizzano il paziente verso trattamenti che, per quanto riguarda il melanoma, sono sempre più selezionati e personalizzati, anche attraverso lo studio di alcune mutazioni genetiche presenti nel tumore stesso.

Chemioterapia

La chemioterapia consiste nell'utilizzo di farmaci iniettabili o assumibili oralmente in grado di distruggere le cellule tumorali.

Si caratterizza per un meccanismo d'azione rapido, sebbene sia spesso tossico, soprattutto a livello delle cellule del midollo osseo e delle mucose (ad esempio cavo orale), che vengono inevitabilmente coinvolte e in diversa misura da soggetto a soggetto.

I tumori della cute e in particolare i melanomi non si caratterizzano per una elevata chemiosensibilità.

Esistono trattamenti locoregionali che prevedono l'infusione di chemioterapici a dosi molto elevate concentrandoli in aree (ad esempio un arto) che è possibile circoscrivere dal resto della circolazione corporea tramite l'utilizzo di particolari tecniche. Tuttavia anche queste metodiche hanno un ruolo sempre più marginale nell'oncologia moderna.

Immunoterapia

L'immunoterapia è invece un tipo di trattamento che, utilizzando anticorpi monoclonali, agisce indirettamente sulle cellule tumorali ri-attivando una parte del nostro sistema immunitario a reagire nei confronti delle cellule tumorali.

Questa terapia è caratterizzata da tempi lunghi di risposta e da tossicità che si possono manifestare altrettanto tardivamente (mesi dopo il termine della cura); quando la risposta tuttavia si manifesta (in circa il 25% dei pazienti) essa si caratterizza per il fatto di essere significativa e duratura in termini di incremento della sopravvivenza dei pazienti.

Terapie targeted

Le cosiddette terapie ‚targeted‘ sono rappresentate da farmaci che colpiscono particolari bersagli molecolari della cellula tumorale, riconosciuti come cruciali per la crescita e la proliferazione incontrollata delle cellule tumorali stesse.

Queste terapie non sono estendibili a chiunque come nel caso della chemioterapia o dell'immunoterapia, ma sono costruite ad hoc su alcune caratteristiche della cellula tumorale, variabili da tumore a tumore. Pertanto, sono necessarie valutazioni di biologia molecolare per definire la presenza o meno di queste caratteristiche.

Budete mít zájem:  Alergie Na Kovy Vyšetření?

Spesso, proprio per la particolare specificità d'azione, questi farmaci risultano molto ben tollerati e rapidamente efficaci.

Altri trattamenti

Terapia radiante

La radioterapia e' un trattamento che utilizza raggi X o fotoni prodotti da un acceleratore lineare inducendo la morte delle cellule tumorali. È' un trattamento di precisione, focalizzato esclusivamente sulla regione malata con massimo risparmio delle strutture sane circostanti.

La radioterapia è' una modalità di trattamento non invasiva, indolore, dura pochi minuti e si svolge quotidianamente per un numero di giorni variabile a seconda del tipo di tumore, delle dimensioni del tumore e della sede in cui la lesione e' localizzata.

Nei carcinomi Basocellulare o spinocellulare la radioterapia viene utilizzata con finalità esclusiva ed intento curativo nei casi di lesioni cutanee non operabili o nei casi di lesioni cutanee non asportate in maniera completa allo scopo di sterilizzare la zona interessata e ridurre il rischio di una ricaduta.

  • Nel melanoma la radioterapia viene impiegata quasi esclusivamente per il trattamento delle metastasi in qualsiasi sede esse si localizzino, ad esempio a livello osseo con finalità antalgica, a livello polmonare, epatico e cerebrale.
  • Terapia fotodinamica

Si tratta di una tecnica non invasiva, che sfrutta una reazione fotochimica. È efficace solo su alcuni tipi di tumori e non ha effetto sul melanoma.

Consiste nell'applicare sulla lesione cutanea una sostanza non farmacologica, in grado di entrare nel metabolismo delle cellule tumorali stimolandole a produrre una sostanza fotoattiva, cioè sensibile alla luce, che eccitata dalla luce, è in grado di eliminare le cellule tumorali.

Würdezentrierte Therapie – Deutsche Gesellschaft für Patientenwürde e. V

Die Würdezentrierte Therapie wurde in Kanada von Professor Dr. Harvey Max Chochinov entwickelt, um Menschen dabei zu helfen, sich mit ihrem nahenden Versterben auseinanderzusetzen.

Diese Kurzintervention kann dazu beitragen, das Würdegefühl der/des Sterbenden aufrechtzuerhalten und zu stärken, indem über die Gründe für psychosoziale und existentielle Belastungen gesprochen wird.

Durch den Fokus auf die Ressourcen der Patientinnen und Patienten gibt die Würdezentrierte Therapie diesen die Möglichkeit, sinnhafte Aspekte ihres Lebens aufzuzeichnen und ihren Liebsten für die Zukunft zu hinterlassen.

In einem 30- bis 60-minütigen Gespräch stellt die Therapeutin/der Therapeut eine Reihe offener Fragen, die die Patientinnen und Patienten anregen sollen, über ihr Leben oder darüber zu sprechen, was ihnen besonders wichtig ist.

Das Gespräch wird aufgenommen, transkribiert und zu einem vorläufigen Dokument aufbereitet, das die Patientin/der Patient nach ein paar Tagen zurückerhält, um es gemeinsam zu lesen, durchzusprechen und mögliche Korrekturen anzubringen, bevor dann die Endversion erstellt wird.

Zu Beginn des Gesprächs wird festgelegt, für wen das Dokument erstellt wird. Viele teilen den Wunsch, Angehörigen und Freunden ihre Gedanken und Erinnerungen zu hinterlassen.

Vorteile der Würdezentrierten Therapie

Die Würdezentrierte Therapie stützt sich auch auf Elemente anderer unterstützender Techniken, wie des Lebensrückblicks, der Logotherapie und der Existenziellen Psychotherapie.

Anders als der Lebensrückblick beinhaltet die Würdezentrierte Therapie kein biographisches Nacherzählen von Ereignissen, sondern ein Sich-Erinnern an Gedanken, Ideen und Ereignisse, die für die Patientin/den Patienten besonders bedeutungsvoll sind und an andere weitergegeben werden sollen.

Den meisten Patientinnen und Patienten bietet dies die Gelegenheit, prägende Momente ihres Lebens mit anderen zu teilen.

Die Würdezentrierte Therapie zeichnet sich auch dadurch aus, dass sie auf fundierten Erkenntnissen über einen von den Sterbenden selbst definierten Würdebegriff beruht.

Sie geht auf das Bedürfnis sterbender Patientinnen und Patienten ein, zu spüren, dass das Leben einen Sinn hatte und etwas für ihre Liebsten zu tun, das sie überdauert.

Sie hilft Patientinnen und Patienten auch dabei, sich wieder auf Taten und Erfahrungen zurück zu besinnen, die sie zu einzigartigen und wertgeschätzten Menschen gemacht haben.

Erste Untersuchungen deuten darauf hin, dass die Würdezentrierte Therapie gegenüber anderen unterstützenden Ansätzen zahlreiche Vorteile bietet:

  • Sie ist eine Kurzintervention.
  • Sie kann am Patientenbett erfolgen.
  • Sie kann einen positiven Einfluss sowohl auf die Patientinnen und die Patienten als auch auf ihre Angehörigen haben.
  • Sie legt weniger Wert auf Deutungen, Erkenntnisse oder das Sich-Durcharbeiten, sondern konzentriert sich auf den sinnsteigernden Prozess selbst.

Die Würdezentrierte Therapie geht dort auf emotionales Leid ein, wo es entsteht. Inhalt, Ablauf und Fragen orientieren sich alle an den Unterthemen des Würdemodells.

Der starke Wunsch des Sterbenden nach Generativität und Hinterlassenschaft bildet die Grundlage der Therapie.

Durch die Therapie entsteht etwas, das die Patientin/den Patienten überdauert und ihren/seinen Einfluss über den Tod hinaus verlängert.

Das Niederschreiben der Gedanken der Patientinnen/der Patienten ist so wirkungsvoll, weil das Bewusstsein entsteht, dass das Gesagte für die Zukunft erhalten bleibt.

Dabei reicht es aber nicht aus, nur das Dokument als Hinterlassenschaft zu erstellen. Es ist wichtig, dass die Behandelnden, die die würdezentrierte Therapie praktizieren, dem Gesagten einfühlsam, aufmerksam, interessiert und sensibel zuhören. Alles andere würde dem Bedürfnis der Patientinnen und Patienten nicht gerecht werden, uneingeschränkt positiv und mitfühlend behandelt zu werden.

Die Fragen, die während der Würdezentrierten Therapie gestellt werden, orientieren sich an den würdebewahrenden Perspektiven und den Sorgen hinsichtlich der Zeit nach dem Tod, die im Würdemodell beschrieben werden.

Durch jeden Fragenkomplex sollen die Patientinnen und Patienten angeregt werden, über Dinge zu sprechen, die das Bewusstsein für ihr Menschsein und ihr Selbstwertgefühl stärken und als bedeutungsvoll und sinnstiftend empfunden werden können – um so ihre Not zu lindern und ihre Lebensqualität zu steigern.

Zufriedenheit mit der Würdezentrierten Therapie

Die erste klinische Studie, in der die Würdezentrierte Therapie angewendet wurde, bestätigte eindrucksvoll, dass die Methode für Patientinnen/Patienten und Angehörige ein Gewinn sein kann.

Patientenzufriedenheit mit der Würdezentrierten Therapie:

  • Zufrieden oder sehr zufrieden 91%
  • Hilfreich oder sehr hilfreich 86%
  • Steigerte das Würdegefühl 76%
  • Steigerte das Gefühl von Sinnhaftigkeit/Bestimmung 68%
  • Steigerte das Empfinden von Bedeutung 67%
  • Stärkte den Lebenswillen 47%
  • Half ihren Familien/würde ihnen helfen 81%

Familien erlebten die Therapie als Gewinn für Patienten:

  • Half der Patientin/dem Patienten 95%
  • Würde sie anderen Patientinnen/Patienten weiterempfehlen 95%
  • Gab der Patientin/dem Patienten ein stärkeres Würdegefühl 78%
  • Stärkte das Gefühl von Sinnhaftigkeit bei der Patientin/dem Patienten 72%
  • Half der Patientin/dem Patienten, sich auf den Tod vorzubereiten 65%
  • War in der Versorgung der/des verstorbenen Angehörigen genauso wichtig wie alles andere, was für sie/ihn getan wurde 65%
  • Linderte das Leid der Patientin/des Patienten 43%

Gewinn für die Angehörigen:

  • Half den Hinterbliebenen während der Trauer 78%
  • Spendet der Familie weiterhin Trost 77%

Literatur: Chochinov, H.M. (2017) Würdezentrierte Therapie: Was bleibt – Erinnerungen am Ende des Lebens. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht.McClement, S., Chochinov, H.M., Hack, T., Hassard, T., Kristjanson, L.J. und Harlos, M. (2007) Dignity therapy: family member perspectives. Journal of Palliative Medicine, 10, 5, 1076-1082.

Fragenkatalog zur Würdezentrierten Therapie

      • Erzählen Sie mir ein wenig aus Ihrer Lebensgeschichte; insbesondere über die Zeiten, die Sie am besten in Erinnerung haben oder die für Sie am wichtigsten sind.
      • Wann haben Sie sich besonders lebendig gefühlt?
      • Gibt es etwas Besonderes, das Sie Ihrer Familie über sich mitteilen wollen?
      • Gibt es bestimmte Dinge, die Ihre Familie von Ihnen in Erinnerung behalten soll?
      • Was sind die wichtigsten Aufgabenbereiche, die Sie in Ihrem Leben eingenommen haben (Rollen in der Familie, im Beruf, im Sozialleben etc.)?
      • Warum waren Ihnen diese Aufgaben wichtig und was haben Sie Ihrer Meinung nach darin erreicht?
      • Was sind Ihre wichtigsten Leistungen, worauf sind Sie besonders stolz?
      • Gibt es etwas, von dem Sie merken, dass es gegenüber Ihren Lieben noch ausgesprochen werden will?
      • Oder etwas, das Sie gern noch einmal sagen möchten?
      • Was sind Ihre Hoffnungen und Wünsche für die Menschen, die Ihnen am Herzen liegen?
      • Was haben Sie über das Leben gelernt, das Sie gern an andere weitergeben möchten?
      • Welchen Rat oder welche Worte, die Ihre/n … (Tochter, Sohn, Ehemann, Ehefrau, Eltern, anderen Menschen) leiten können, würden Sie gerne weitergeben?
      • Gibt es konkrete Empfehlungen, die Sie Ihrer Familie mitgeben möchten, um sie für die Zukunft vorzubereiten?
      • Gibt es speziell für dieses Dokument noch etwas, das Sie hier mit aufnehmen wollen?

Es werden regelmäßig Workshops zur Würdezentrierten Therapie angeboten. Bitte informieren Sie sich unter Termine über die Anmeldemodalitäten. Für weitere Informationen schreiben Sie uns bitte über unser Kontaktformular.

Seit der ersten Studie haben Hunderte Patientinnen und Patienten in Kanada, den Vereinigten Staaten, Australien, China, Japan, Dänemark, Schweden und Deutschland an der Würdezentrierten Therapie teilgenommen. Der eindrucksvollste Beweis für die Wirksamkeit der Therapie sind die Worte derer, die sie erfahren haben.

Bemerkungen von Patientinnen und Patienten:

  • Im Interview war ich frei. Ich konnte erzählen, ohne dass über mich geurteilt wurde.
  • Die Würdezentrierte Therapie gibt mir die Gelegenheit, meinem Kind ein Geschenk zu hinterlassen, das persönlicher nicht sein könnte.
  • Mit diesem Dokument kann ich meine Liebe hinterlassen.

Bemerkungen von Familien und Freunden:

  • Es ist schön, im Dokument immer wieder seiner Redensweise und seinen Worte nachspüren zu können.
  • Das Dokument ist für uns wie ein Schatz – vor allem für die Kinder.
  • Wenn ich ganz unten bin, lese ich nach, wie sie an mich und daran glaubt, dass ich das schaffen werde – ohne sie.

Diskuze

Vaše e-mailová adresa nebude zveřejněna. Vyžadované informace jsou označeny *

Adblock
detector