Katecholaminy

| Katecholaminy – panel DZM

Katecholaminy – panel DZM to aminy biogenne, do których należą adrenalina, noradrenalina i dopamina. W organizmie spełniają rolę neurotransmiterów, czyli przekaźników układu nerwowego.

Produ…

Katecholaminy – panel DZM to aminy biogenne, do których należą adrenalina, noradrenalina i dopamina. W organizmie spełniają rolę neurotransmiterów, czyli przekaźników układu nerwowego.

Produkowane są jako odpowiedź na stres mobilizując do walki i ucieczki, co przejawia się podwyższeniem ciśnienia tętniczego, przyspieszoną akcją serca czy wzrostem stężenia glukozy we krwi.

Miejscem ich produkcji są komórki rdzenia nadnerczy i komórki układu współczulnego.

Katecholaminy

Warto regularnie wykonywać podstawowe laboratoryjne badania krwi,aby mieć pewność, że nasz organizm funkcjonuje prawidłowo.

Zachęcamy do skorzystania z naszej bogatej oferty badań laboratoryjnychoraz zapraszamy do subskrypcji naszego kanału na www.youtube.com -> SUBSKRYBUJ

Chcesz zapytać o cenę badania?Zapraszamy na stronę CENY BADAŃ, gdzie proponujemy kilka możliwości kontaktu z nami.

Aby wykonać oznaczenie Katecholaminy – panel DZM w organizmieodwiedź najbliższy punkt pobrań Śląskich Laboratoriów Analitycznych

Katecholaminy

Katecholaminy Katecholaminy

Badanie jest pomocne w diagnostyce guza chromochłonnego, jego wykluczeniu lub ocenie skuteczności terapii skierowanej przeciw niemu. Badanie wykonywane jest również u osób z utrzymującym się lub nawracającym nadciśnieniem tętniczym, któremu towarzyszą objawy – ból głowy, nadmierne pocenie i przyspieszona akcja serca. Badanie można wykonać również u osób z nadciśnieniem opornym na leczenie.

Na badanie pacjent zgłasza się po posiłku, bycie na czczo jest niewskazane.Przez 48 godzin przed badanie pacjent powinien być na diecie normosodowej. Nie zaleca się picia kawy ani palenia papierosów.

Ponadto należy odstawić leki wpływający na układ współczulny oraz na nadciśnienie.

Katecholaminy

Badanie jest pomocne w rozpoznaniu lub wykluczeniu guza chromochłonnego (rodzaj guza nadnerczy, czasem występujący poza tym narządem) lub innych guzów neuroendokrynnych.

Badanie wykonywane jest w przypadku występowania objawów utrzymującego się lub napadowego wysokiego ciśnienia krwi, takich jak ciężkie bóle głowy, przyspieszona akcja serca, czy nadmierne pocenie się.

Do badania wykorzystuje się próbkę krwi pobranej z żyły łokciowej lub próbkę moczu ze zbiórki dobowej.

Zbiórka dobowa moczu wymaga zachowania wszystkich porcji moczu oddanych w ciągu 24 godzin. Ważne jest, aby mocz w trakcie zbiórki przechowywany był w chłodzie (temperatura lodówki).

Oznaczenie stężenia katecholamin w osoczu wymaga pobrania próbki krwi z żyły łokciowej.

Co prawda nie ma zgodnych wytycznych na temat sposobu pobrania próbki, ale pacjent może zostać poproszony o 15-30-minutowy odpoczynek w pozycji leżącej przed pobraniem próbki i pozostanie w pozycji leżącej w trakcie pobierania krwi.

W innych okolicznościach, pacjent podczas pobierania krwi może pozostawać w pozycji siedzącej, po krótkim odpoczynku albo bez odpoczynku.

Niektóre leki, składniki diety i stres wpływają na wynik badania. Należy poinformować lekarza o rodzaju przyjmowanych leków i przed pobraniem próbki materiału biologicznego postępować zgodnie z zaleceniem lekarza.

Na oznaczenie katecholamin we krwi jak i w moczu mogą wpływać niektóre leki, składniki diety oraz stress. Należy poinformować lekarza jakie leki pacjent przyjmuje a następnie przestrzegać zaleceń lekarza aby uzyskany wynik był właściwy. Kiedy zlecone jest oznaczenie katecholamin w osoczu krwi może być konieczne pobranie próbki na czczo.

Dieta, wysiłek fizyczny i niektóre leki mogą wpływać na poziom katecholamin, dlatego konieczne jest przestrzeganie pewnych zasad, aby próbka odzwierciedlała rzeczywisty metabolizm pacjenta, a nie wpływ czynników interferujących. Pacjent powinien poinformować lekarza o stosowanej diecie i przyjmowanych lekach.

Powinno się przez kilka dni przed badaniem i w trakcie zbiórki moczu unikać produktów, takich jak kawa (także bezkofeinowa), herbata, czekolada, wanilia, banany, pomarańcze i inne owoce cytrusowe.

Również wiele leków może zaburzać wynik badania, dlatego należy poinformować lekarza o zażywanych lekach, zarówno tych na receptę, jak i dostępnych bez recepty oraz o suplementach diety. Jeśli to możliwe, leki, które mogą wpłynąć na wynik, powinny zostać odstawione przed i w trakcie zbiórki moczu.

Należy zminimalizować stres emocjonalny i fizyczny oraz intensywny wysiłek fizyczny przed i w trakcie zbiórki moczu, ponieważ czynniki te mogą zwiększyć uwalnianie katecholamin.

Badanie polega na pomiarze stężenia adrenaliny, noradrenaliny i dopaminy w osoczu krwi lub w moczu.

Inne badania pozwalają na oznaczenie stężenia metabolitów tych hormonów w moczu – metoksykatecholamin i/lub kwasu wanilinomigdałowego.

Oznaczenie stężenia katecholamin w osoczu odzwierciedla poziom tych hormonów w momencie pobrania próbki krwi, a oznaczenie katecholamin w moczu ze zbiórki dobowej pozwala ocenić ilość hormonów wydalonych w ciągu 24 godzin.

Katecholaminy tworzą grupą podobnych hormonów wytwarzanych w rdzeniu (wewnętrznej części) nadnerczy (dwa niewielkie, trójkątne narządy położone nad górnymi biegunami nerek). Podstawowe katecholaminy, czyli dopamina, adrenalina (epinefryna) i noradrenalina (norepinefryna) są wydzielane do krwi w odpowiedzi na stres fizyczny i emocjonalny.

Katecholaminy

Współuczestniczą w przesyłaniu sygnałów nerwowych w mózgu, zwiększają uwalnianie glukozy i kwasów tłuszczowych (źródeł energii), powodują rozszerzenie oskrzelików (małych przewodów powietrznych w płucach) oraz źrenic.

Noradrenalina powoduje także skurcz naczyń krwionośnych i zwiększa ciśnienie krwi, a adrenalina wpływa na przyspieszenie akcji serca i metabolizmu. Po spełnieniu swoich funkcji, hormony te są rozkładane do nieaktywnych pochodnych.

Pochodną dopaminy jest kwas homowanilinowy (HVA), pochodnymi noradrenaliny – normetanefryna i kwas wanilinomigdałowy (VMA), a pochodną adrenaliny – metanefryna i kwas wanilinomigdałowy (VMA). Zarówno hormony, jak i ich metabolity są wydalane z moczem.

W prawidłowych warunkach katecholaminy i ich metabolity są obecne w organizmie w niewielkich, okresowo zmiennych ilościach, a ich stężenia wzrastają zauważalnie tylko w trakcie i krótko po doświadczeniu stresu.

Guzy chromochłonne i inne guzy neuroendokrynne mogą wytwarzać znaczne ilości katecholamin, co powoduje wzrost ilości tych hormonów i ich metabolitów we krwi i w moczu.

Katecholaminy wydzielane przez guz chromochłonny mogą powodować utrzymujące się nadciśnienie tętnicze i/lub napady ciężkiego nadciśnienia, które mogą objawiać się w postaci bólów głowy, zaburzeń rytmu serca, nadmiernego pocenie się, nudności, niepokoju i mrowienia kończyn.

Około 90% guzów chromochłonnych jest zlokalizowanych w nadnerczach. Nieliczne mogą być złośliwe, ale większość jest łagodna (mogą rosnąć, ale nie rozprzestrzeniają się poza pierwotną lokalizację).

Jeżeli nie wdroży się leczenia, objawy te mogą pogłębiać się w miarę wzrastania guza, a po pewnym czasie nadciśnienie spowodowane nadmiarem katecholamin wydzielanych przez guz może uszkodzić niektóre narządy, takie jak nerki i serce oraz zwiększyć ryzyko udaru lub zawału serca.

Badanie katecholamin w moczu i w osoczu może być wykorzystywane do wykrycia guza chromochłonnego.

Mimo, że są to rzadkie guzy, ważne jest, aby je rozpoznawać i leczyć, ponieważ stanowią potencjalnie uleczalną przyczynę nadciśnienia tętniczego.

W większości przypadków guzy te można usunąć chirurgicznie i/lub leczyć tak, aby znacząco zmniejszyć ilość wytwarzanych katecholamin, złagodzić powikłania choroby i objawy związane z występowaniem guza.

Artykuły zamieszczone w dziale Laboratorium dostarczą Ci ogólnych informacji na temat obróbki pobranej krwi, wymazu z gardła oraz krwiodawstwa i krwiolecznictwa.

Oznaczenia stężenia katecholamin służą przede wszystkim do wykrycia lub wykluczenia guza chromochłonnego u pacjentów z objawami sugerującymi takie rozpoznanie. Są one również przydatne w ocenie skuteczności leczenia u pacjentów z wykrytym i usuniętym guzem chromochłonnym oraz w kontroli, czy nie doszło do nawrotu choroby.

Oznaczenie stężenia katecholamin w osoczu krwi jest najbardziej przydatne u pacjentów z utrzymującym się nadciśnieniem tętniczym lub w trakcie epizodu nadciśnienia (tzw.’skoku‘ ciśnienia), ze względu na krótki okres występowania tych hormonów w krążeniu – są one szybko metabolizowane i/lub wydalane.

Oznaczenie stężenia katecholamin w moczu odzwierciedla całkowitą ilość tych hormonów wydalonych w ciągu 24 godzin. Ich ilość w ciągu doby znacząco się zmienia; dzięki badaniu moczu można wykryć nadmierne wytwarzanie katecholamin, nawet jeśli badanie krwi wypadnie prawidłowo.

Badania w osoczu i w moczu można zlecać razem lub osobno, można zlecić też oznaczenia metoksykatecholamin w osoczu i/lub w moczu, aby ocenić zarówno stężenie katecholamin, jak i ich metabolitów.

Budete mít zájem:  Esophagogastroduodenoskopie (egd) – co je to a k čemu se používá?

Na wyniki badań wpływają leki, dieta i stres, więc można się spodziewać pewnej liczby wyników fałszywie dodatnich. Dlatego oznaczenia katecholamin nie zaleca się jako badania przesiewowego w ogólnej populacji. Lekarze często sprawdzając wyniki dodatnie analizują wpływ stresu, diety i leków przyjmowanych przez pacjenta, aby zmienić lub wyeliminować ich wpływ, lub zlecają powtórne wykonanie badania, aby potwierdzić wynik.

W rzadkich przypadkach badanie katecholamin może zostać zlecone u osoby, u której nie występują objawy, a badanie obrazowe, wykonane z innych przyczyn, wykazało guz nadnercza lub guz neuroendokrynny, a także u pacjenta z rodziny, w której występował guz chromochłonny (nawrót tych guzów jest możliwy, a niektóre z nich mają podłoże genetyczne).

Badanie katecholamin w moczu zleca się, kiedy lekarz podejrzewa u pacjenta guz chromochłonny albo kiedy chce wykluczyć taką możliwość.

Badanie można zlecić w przypadku pacjenta, u którego występują utrzymujące się lub nawracające nadciśnienie tętnicze z objawami takimi jak: bóle głowy, nadmierne pocenie się, zaczerwienienie twarzy i przyspieszona akcja serca.

Można też zlecić badanie u pacjenta z nadciśnieniem tętniczym opornym na leczenie (pacjenci z guzem chromochłonnym często nie odpowiadają na konwencjonalne leczenie).

W rzadkich przypadkach badanie można zlecić u pacjenta, u którego przypadkowo został wykryty guz nadnerczy lub u członka rodziny, w której występował guz chromochłonny. Badanie to wykonuje się także w celu kontroli po leczeniu guza chromochłonnego

Oznaczenie katecholamin jest wrażliwe na czynniki interferujące, a guz chromochłonny jest rzadki, dlatego lekarz może spotykać częściej wyniki fałszywie dodatnie niż prawdziwie dodatnie. Dalsza diagnostyka jest wskazana, jeśli u pacjenta z objawami sugerującymi guz chromochłonny wykazano w badaniu zwiększone ilości katecholamin w osoczu i/lub w moczu.

Poważne choroby i stres mogą spowodować okresowy, nawet znaczny, wzrost stężenia katecholamin. Lekarz oceniając stan pacjenta bierze pod uwagę jego stan fizyczny i emocjonalny, zażywane leki oraz dietę.

Po rozpoznaniu i wyeliminowaniu czynników interferujących, lekarz zleci powtórzenie badania, aby sprawdzić, czy stężenie katecholamin jest wciąż podwyższone.

Ponadto lekarz może zlecić oznaczenie metoksykatecholamin (metanefryn) w osoczu i/lub w moczu, celem potwierdzenia wyników badania katecholamin oraz badania obrazowego (np. rezonans magnetyczny).

Jeśli stężenie katecholamin jest podwyższone u pacjenta, który miał w przeszłości guz chromochłonny, prawdopodobnie leczenie nie było w pełni skuteczne lub doszło do nawrotu choroby.Prawidłowe stężenie katecholamin w osoczu i w moczu wskazuje na małe prawdopodobieństwo, że pacjent ma guz chromochłonny. Niemniej należy pamiętać, że guz chromochłonny nie zawsze wytwarza katecholaminy z jednakową intensywnością.

W przypadku pacjenta, u którego dawno nie wystąpił epizod nadciśnienia, stężenie katecholamin w osoczu i w moczu może być prawidłowe albo tylko nieznacznie podwyższone, nawet jeśli występuje guz chromochłonny.

Dla wielu oznaczeń nie ustalono standardowych zakresów referencyjnych.

Ze względu na to, że wartości te zależą od wielu czynników takich jak: wiek, płeć, badana populacja, metoda oznaczenia, wyniki przedstawione jako wartości liczbowe mają różne znaczenie w różnych laboratoriach.

Wynik powinien zawierać zakres referencyjny dla konkretnego oznaczenia. Lab Tests Online zaleca, aby pacjent przedyskutował wyniki testu z lekarzem. Dodatkowe informacje na temat zakresów referencyjnych są dostępne w artykule:

Przedziały referencyjne i ich znaczenie.

Oznaczenie stężenia katecholamin w osoczu i w moczu jest pomocne w zdiagnozowaniu guza chromochłonnego, ale nie ma znaczenia w ocenie lokalizacji ani liczby guzów.

Na podstawie wyniku badania nie można ocenić, czy guz jest łagodny (choć z reguły są to guzy łagodne – nie dające przerzutów). Ilość wytwarzanych katecholamin niekoniecznie odpowiada wielkości guza, ponieważ zależy to od właściwości tkanki guza.

Jednak całkowita ilość katecholamin wytwarzanych przez guz zwykle wzrasta w miarę, jak guz się powiększa.

Wiele różnych leków może interferować w oznaczeniu katecholamin. Bardzo ważne jest, aby przed odstawieniem leków skonsultować się z lekarzem. Lekarz wspólnie z pacjentem zidentyfikuje substancje i leki, które mogą interferować w badaniu oraz doradzi, które leki można bezpiecznie odstawić na pewien czas.

Substancje, które mogą zafałszować wynik badania katecholamin to m.in.

: acetaminofen (paracetamol), aminofilina, amfetamina, środki hamujące łaknienie, kawa, herbata i inne produkty zawierające kofeinę, wodzian chloralu, klonidyna, deksametazon, niektóre leki moczopędne, adrenalina, alkohol etylowy, insulina, imipramina, lit, metyldopa, inhibitory MAO (monoaminooksydazy), nikotyna, nitrogliceryna, niektóre krople do nosa, propafenon, rezerpina, salicylany, teofilina, tetracykliny, trójcykliczne leki przeciwdepresyjne i leki rozszerzające naczynia. Wpływ tych leków na wynik badania jest różny u różnych pacjentów i często nie da się go przewidzieć.

Aż 90% przypadków guza chromochłonnego występuje w gruczole nadnerczowym, pozostałe 10% może występować w obrębie jamy brzusznej. Guzy, które nie są zlokalizowane w nadnerczach ale syntetyzują katecholaminy określane są w terminologii WHO (Światowej Organizacji Zdrowia) jako pozanadnerczowe przyzwojaki (chromochłonne).

1. Czy można zapobiec powstaniu guza chromochłonnego?

Nie. Można wykryć i usunąć guz, ale nie można zapobiec jego powstaniu. W większości przypadków guz jest łagodny i, raz usunięty, nie odnawia się.

2. Czy można oznaczyć katecholaminy w domu?

Nie. Oznaczenie wymaga specjalistycznego sprzętu i musi być wykonane w laboratorium

3. Czy konieczne jest zbieranie moczu przez 24 godziny?

Tak. Konieczne jest zebranie wszystkich porcji moczu, aby wynik badania był dokładny. Katecholaminy są uwalniane w różnym czasie i może się zdarzyć, że właśnie pominięta porcja moczu będzie zawierała największe ilości katecholamin.

4. Czy stan psychiczny pacjenta naprawdę wpływa na wyniki badania?

Tak, ponieważ katecholaminy są wydzielane przez rdzeń nadnerczy w odpowiedzi na stres. Stężenie katecholamin może wzrosnąć, jeśli pacjent odczuwa niepokój lub strach.

Катехоламины

Сatecholamines

Катехоламины (дофамин, адреналин, норадреналин) являются производными L-тирозина в серии ряда ферментативных реакций. Дофамин является предшественником в синтезе норадреналина и адреналина.

Все три катехоламина являются важнейшими нейромедиаторами центральной нервной системы и играют важную роль в вегетативной регуляции многих гомеостатических функций, а именно сосудистого тонуса, тонуса гладких мышц кишечника и бронхов, частоты и силы сердечных сокращений, метаболизма глюкозы.

Их действие опосредовано через альфа-, бета- и дофаминергические рецепторы. Адреналин, норадреналин, дофамин действуют через все рецепторы, но действие норадреналина связано преимущественно с влиянием на альфа-адренорецепторы, в то время как адреналин действует на альфа- и бета-рецепторы.

Активация определённого вида рецепторов обуславливает определённый биологический эффект.

Циркулирующий в крови адреналин секретируется мозговым веществом надпочечников, норадреналин большей частью происходит из симпатических нервных окончаний, около 7% — из мозгового слоя надпочечников; меньшая часть дофамина крови образуется в нервной системе, менее 2% составляет вклад надпочечников, существенная часть дофамина, поступающего в циркуляцию, образуется в желудочно-кишечном тракте. Катехоламины, как правило, присутствуют в плазме в небольших количествах, но их уровни могут резко и быстро увеличиваться в ответ на изменение положения тела, температуру окружающей среды, физическое и эмоциональное напряжение, гиповолемию, потерю крови, гипотонию, гипогликемию. У больных с надпочечниковой параганглиомой (феохромоцитомой) и (реже) вненадпочечниковой параганглиомой плазменные уровни катехоламинов могут быть постоянно или эпизодически повышены. Это приводит к эпизодическому или постоянному повышению артериального давления, приступам сердцебиения, аритмии, головной боли, потливости, бледности, беспокойства, тремора и тошноты. Постоянное или эпизодическое повышение в плазме уровня одного или нескольких катехоламинов также может наблюдаться у больных с нейробластомой и связанными с ней опухолями (ганглионейробластомой и ганглионевромой) и, очень редко, с другими нейродермальными опухолями.

Budete mít zájem:  Odborný Lékař Ušní, Nosní, Krční Opava?

Исследование катехоламинов плазмы используется в диагностике феохромоцитом, параганглиом, нейробластом, дифференциальной диагностике гипертензивных состояний, выявлении дисфункций симпатоадреналовой системы, характеризующихся либо недостаточным синтезом, либо секрецией катехоламинов на соответствующий физиологический раздражитель (переход в положение «стоя», холодовое воздействие, физическая нагрузка, стресс). Соотношение фракций катехоламинов важно для определения локализации и характера катехоламин-секретирующих опухолей. Клетки, аналогичные хромаффинным клеткам мозгового вещества надпочечников, обнаруживаются и в других тканях, островки подобной ткани функционируют аналогично мозговому веществу надпочечников и подвержены сходным патологическим изменениям. Длительность действия циркулирующих катехоламинов небольшая, поэтому взятие крови для данного исследования следует производить в момент ярких клинических проявлений (гипертонический криз и др.). При феохромоцитоме секреция катехоламинов увеличивается в десятки, а иногда и в сотни раз. При гипертонической болезни уровень катехоламинов в крови находится на верхней границе нормы или увеличен в 1,5–2 раза. Для феохромоцитом надпочечникового происхождения характерен рост уровня и адреналина, и норадреналина, а вненадпочечниковые опухоли повышают обычно только содержание норадреналина; увеличение содержания дофамина характерно для нейробластомы (чаще при злокачественных вариантах опухолей). Исследование уровня катехоламинов в динамике позволяет осуществлять контроль эффективности проводимой терапии. Радикальное удаление опухоли всегда сопровождается быстрой нормализацией показателей, а рецидивирование процесса приводит к повторному подъёму концентрации катехоламинов в крови.

Метод исследования:
Высокоэффективная жидкостная хроматография

Высокоэффективная жидкостная хроматография

Правила подготовки:
Общеклинические и биохимические исследования крови

  • Важным условием обеспечения качества лабораторного исследования крови является взятие материала натощак, в утреннее время (до 12:00).
  • За 12 часов до исследования следует исключить прием алкоголя, курение, прием пищи, ограничить физическую активность.
  • Утром в день взятия крови на исследование можно выпить воду.
  • Исключить прием лекарств; если отменить прием лекарств невозможно, необходимо проинформировать об этом лабораторию.
  • Взятие материала желательно проводить до проведения любых медицинских диагностических манипуляций.
  • При оценке уровня гормонов у женщин важно учитывать день менструального цикла, когда наиболее оптимально определять некоторые гормоны. Эту информацию Вы можете получить у лечащего доктора.

Общеклинические и биохимические исследования крови

Общеклинические и биохимические исследования крови

  • Важным условием обеспечения качества лабораторного исследования крови является взятие материала натощак, в утреннее время (до 12:00).
  • За 12 часов до исследования следует исключить прием алкоголя, курение, прием пищи, ограничить физическую активность.
  • Утром в день взятия крови на исследование можно выпить воду.
  • Исключить прием лекарств; если отменить прием лекарств невозможно, необходимо проинформировать об этом лабораторию.
  • Взятие материала желательно проводить до проведения любых медицинских диагностических манипуляций.
  • При оценке уровня гормонов у женщин важно учитывать день менструального цикла, когда наиболее оптимально определять некоторые гормоны. Эту информацию Вы можете получить у лечащего доктора.

Общеклинические и биохимические исследования крови

Материал для исследований:
Венозная кровь

Материал для исследований:

Транспортная среда:
Вакутайнер с антикоагулянтом КЗ-ЭДТА

Вакутайнер с антикоагулянтом КЗ-ЭДТА

ПоказательХарактеристикаИнтерферирующие факторы. МедикаментыПоказания к назначениюИнтерпретация результатов
Анализатор и тестсистема Хроматограф (HPLC (Agilent) с ECD), Agilent Technologies (США), Recipe
Референтные значения, нг/л Адреналин: до 50,0.Норадреналин: 110,0-410,0.Дофамин: до 87,0
Повышают
Эфир, приём этанола, кофеина, аймалина, диазоксида, изопротеренола, ингибиторов МАО, нитроглицерина, теофиллина, фентоламина
Маркер надпочечниковой (феохромоцитомы) и вненадпочечниковой параганглиомы

  • Диагностика феохромоцитомы;
  • дифференциальная диагностика артериальных гипертензий;
  • выявление дисфункций симпатоадреналовой системы
Повышение уровня
  • Катехоламин-секретирующие опухоли нейрохромаффинной ткани: феохромоцитома, параганглиома, нейробластома, ганглионеврома (нейробластома, ганглионеврома не ассоциируется с повышением адреналина);
  • интенсивная физическая нагрузка;
  • переход в положение «стоя»;
  • гипертонический криз;
  • стресс;
  • гипогликемия;
  • острый инфаркт миокарда

Анализатор и тестсистема

Хроматограф (HPLC (Agilent) с ECD), Agilent Technologies (США), Recipe

Референтные значения, нг/л Адреналин: до 50,0.Норадреналин: 110,0-410,0.Дофамин: до 87,0

Интерферирующие факторы. Медикаменты

Эфир, приём этанола, кофеина, аймалина, диазоксида, изопротеренола, ингибиторов МАО, нитроглицерина, теофиллина, фентоламина

Маркер надпочечниковой (феохромоцитомы) и вненадпочечниковой параганглиомы

  • Диагностика феохромоцитомы;
  • дифференциальная диагностика артериальных гипертензий;
  • выявление дисфункций симпатоадреналовой системы

Интерпретация результатов

  • Катехоламин-секретирующие опухоли нейрохромаффинной ткани: феохромоцитома, параганглиома, нейробластома, ганглионеврома (нейробластома, ганглионеврома не ассоциируется с повышением адреналина);
  • интенсивная физическая нагрузка;
  • переход в положение «стоя»;
  • гипертонический криз;
  • стресс;
  • гипогликемия;
  • острый инфаркт миокарда

Катехоламины (адреналин, норадреналин, дофамин) в моче

[08-029] Катехоламины (адреналин, норадреналин, дофамин) в моче

2205 руб.

К группе катехоламинов относятся сходные гормоны, которые производятся мозговым веществом надпочечников. Основные катехоламины: дофамин, адреналин и норадреналин.

  • Синонимы русские
  • Свободные катехоламины в моче.
  • Синонимыанглийские
  • Catecholamines, dopamine, epinephrine, norepinephrine, free urine catecholamines.
  • Метод исследования
  • Высокоэффективная жидкостная хроматография.
  • Какой биоматериал можно использовать для исследования?
  • Суточную мочу.
  • Как правильно подготовиться к исследованию?
  • Исключить из рациона бананы, авокадо, сыр, кофе, чай, какао, пиво в течение 48 часов до сдачи мочи.
  • Отменить симпатомиметики за 14 дней перед исследованием (по согласованию с врачом).
  • Прекратить прием мочегонных препаратов за 48 часов до сдачи мочи (по согласованию с врачом).
  • Исключить физическое и эмоциональное перенапряжение во время сбора суточной мочи (в течение суток).
  • Не курить в течение всего периода сбора суточной мочи.

Общая информация об исследовании

Катехоламины – это группа сходных гормонов, вырабатываемых мозговым веществом надпочечников. Основные катехоламины: дофамин, адреналин (эпинефрин) и норадреналин.

Они выбрасываются в кровь в ответ на физический или эмоциональный стресс и участвуют в передаче нервных импульсов в мозг, способствуют высвобождению глюкозы и жирных кислот в качестве источников энергии, расширению бронхиол и зрачков. Норадреналин сужает кровеносные сосуды, повышая кровяное давление, а адреналин учащает сердцебиение и стимулирует обмен веществ.

После завершения своего действия эти гормоны расщепляются на физиологически неактивные вещества (гомованилиновую кислоту, норметанефрин и т. д.). Как сами гормоны, так и их метаболиты выводятся из организма вместе с мочой.

В норме катехоламины и продукты их распада присутствуют в организме в небольших количествах. Их содержание значительно возрастает на короткое время только при стрессах.

Однако хромаффинные и другие нейроэндокринные опухоли могут вызывать образование больших количеств катехоламинов, что приводит к значительному повышению уровней этих гормонов и продуктов их распада в крови и моче.

Это грозит длительными или кратковременными повышениями кровяного давления и, соответственно, сильными головными болями. Другие симптомы повышенного содержания катехоламинов включают в себя дрожь, повышенное потоотделение, тошноту, беспокойство и покалывание в конечностях.

Примерно 90  % хромаффинных опухолей находятся в надпочечниках. Большинство из них являются доброкачественными и не распространяются за пределы надпочечников, хотя могут продолжать расти.

Без дальнейшего лечения по мере роста опухоли со временем проявления болезни иногда становятся все более тяжелыми.

Повышенное кровяное давление, вызванное хромаффинной опухолью, чревато повреждением почек и сердца и даже кровоизлиянием или сердечным приступом.

  1. В большинстве случаев эти опухоли удаляются хирургическим путем, после чего содержание катехоламинов значительно уменьшается, а связанные с опухолью симптомы и осложнения смягчаются или вовсе исчезают.
  2. Исследование крови выявляет количество гормона на момент взятия анализа, тогда как исследование мочи – за предыдущие 24 часа.
  3. Для чего используется исследование?
  • Для диагностики хромаффинных опухолей у пациентов с соответствующими симптомами.
  • Для контроля за эффективностью лечения хромаффинной опухоли, в частности после ее удаления, чтобы убедиться при отсутствии рецидивов.

Когда назначается исследование?

  • При подозрении на хромаффинную опухоль.
  • Если у пациента хроническая гипертония, сопровождающаяся головной болью, потливостью, учащенным пульсом.
  • Когда гипертония не поддается лечению (поскольку гипертоники с хромаффинной опухолью часто устойчивы к традиционной терапии).
  • Если опухоль надпочечников или нейроэндокринная опухоль была выявлена при сканировании либо если у пациента есть наследственная предрасположенность к их образованию.
  • При контроле за состоянием пациентов, которые уже проходили лечение от хромаффинной опухоли.
  • Что означают результаты?
  • Референсные значения
  • Суточная моча
Возраст
< 1 года 0 – 2,6 мкг/сут
1 – 2 года 0 – 3,6 мкг/сут
2 – 4 лет 0 – 6,1 мкг/сут
4 – 10 лет 0,2 – 10 мкг/сут
10 – 16 лет 0,5 – 20 мкг/сут
> 16 лет 0 – 20,1 мкг/сут
Возраст
< 1 года 0 – 11 мкг/сут
1 – 2 года 1 – 17 мкг/сут
2 – 4 года 4 – 29 мкг/сут
4 – 7 лет 8 – 45 мкг/сут
7 – 10 лет 13 – 65 мкг/сут
> 10 лет 15 – 80 мкг/сут
Возраст
< 1 года 0 – 86 мкг/сут
1 – 2 года 10 – 140 мкг/сут
2 – 4 года 40 – 260 мкг/сут
> 4 лет 65 – 400 мкг/сут

Поскольку на результаты данного анализа способны влиять многие факторы, а хромаффинные опухоли встречаются довольно редко, показатели часто бывают ошибочно положительными.

Для уверенной постановки диагноза необходимо общее обследование пациента: оценка его физического и эмоционального состояния, принимаемых им лекарств и употребляемой пищи.

При установлении мешающих точности анализа факторов и их устранении анализ часто проводят повторно, чтобы выяснить, будет ли уровень катехоламинов по-прежнему высоким. Кроме того, для подтверждения результатов может быть назначен тест на метанефрин в крови и/или в моче и магнитно-резонансная томограмма опухоли.

Повышенный уровень катехоламинов у пациента, который раньше уже лечился от хромаффинной опухоли, свидетельствует о рецидиве опухоли или о том, что терапия была не совсем эффективной.

Если концентрация катехоламинов в норме, то наличие хромаффинной опухоли маловероятно. Однако эти опухоли не всегда способствуют выработке катехоламинов с постоянной интенсивностью. Если в последнее время нет обострений гипертонии, то концентрация катехоламинов может быть близкой к норме даже при имеющейся феохромоцитоме.

Что может влиять на результат?

  • Принимаемые лекарства (ацетаминофен, аминофилин, амфетамины, препараты для подавления аппетита, кофеинсодержащие препараты, хлоралгидрат, клонидин, дексаметазон, диуретики, эпинефрин, этанол, инсулин, имипрамин, литий, метилдофа, никотин, нитроглицирин, капли в нос, трициклические антидепрессанты и сосудорасширяющие средства).
  • Употребляемая пища (чай, кофе, алкоголь).
  • Стрессы.



Важные замечания

  • Хотя анализы на катехоламины могут помочь в диагностике хромаффинных опухолей, они не показывают, где находится опухоль, является ли она доброкачественной (хотя таких большинство), а также одна это опухоль или же их несколько.
  • Количество производимых катехоламинов не обязательно соответствует размеру опухоли, хотя оно имеет тенденцию возрастать при ее увеличении.

Также рекомендуется

Katecholaminy

Katecholaminy to organiczne związki chemiczne powstające w organizmie w wyniku przemian aminokwasu tyrozyny. W 50% krążą one we krwi w postaci związanej z białkami osocza.

Są wytwarzane głównie w rdzeniu nadnerczy oraz w mniejszych ilościach w ciałkach przyzwojowych współczulnych w przestrzeni zaotrzewnowej, na brzuszno-bocznej powierzchni aorty, na wysokości odejścia tętnicy krezkowej dolnej (tak zwany narząd Zuckerkandla).

Do najważniejszych amin katecholowych należy adrenalina, noradrenalina i dopamina. Uwolnione do krwi katecholaminy oddziałują na receptory adrenergiczne α1, α2 β1, β2 rozmieszczone w różnych narządach i wywołują przez to określone reakcje organizmu.

Następnie są metabolizowane i wydalane z moczem w postaci różnych metabolitów. Oznaczanie amin katecholowych i ich metabolitów tak w moczu, jak i we krwi ma przede wszystkim znaczenie w diagnostyce guza chromochłonnego nadnerczy.

1. Działanie katecholamin

Katecholaminy w ludzkim organizmie odpowiadają za szereg ważnych procesów, m..in tych związanych z koncentracją, zapamiętywaniem, prawidłowym funkcjonowaniem ukłądu nerwowego. To związki, które poprawiają nastrój, a także pomagają radzić sobie ze stresem.

Do wzrostu uwalniania katecholamin do krwi prowadzą różne stany związane ze stresem. Mogą to być zarówno stany emocjonalne (strach, lęk) jak i odpowiedź na stresory środowiskowe, takie jak na przykład hałas czy intensywne światło.

Działanie katecholamin jest związane z aktywacją układu współczulnego, co ma na celu przygotowanie organizmu do wysiłku fizycznego związanego z walką lub ucieczką.

Najbardziej charakterystyczne działania amin katecholowych to podwyższenie ciśnienia krwi, przyśpieszenie akcji serca, podniesienie poziomu glukozy we krwi oraz rozkurcz oskrzeli.

2. Cel i sposoby oznaczania katecholamin

Oznaczanie poziomu katecholamin służy przede wszystkim do diagnostyki guza chromochłonnego nadnerczy.

Jest ono również przydatne w ocenie skuteczności leczenia u pacjentów, u których wykryto i usunięto guza chromochłonnego oraz w celu kontrolowania, czy nie doszło do nawrotu choroby.

Najbardziej charakterystycznym objawem guza chromochłonnego jest napadowo występujące wysokie nadciśnienie tętnicze. Ze względu na krótki okres półtrwania katecholamin we krwi (są one szybko metabolizowane i wydalane z moczem) należy dokonywać oznaczenia ich stężenia u tych pacjentów w trakcie trwania epizodu nadciśnienia.

W próbce krwi możemy badać stężenie samych katecholamin lub ich metabolitów (metoksykatecholamin) takich jak metanefryna, normetanefryna i 3-metoksytyramina. Dużą wartość diagnostyczną ma także oznaczanie wydalania katecholamin w dobowej zbiórce moczu.

Oznaczenie katecholamin w takiej 24-godzinnej zbiórce odzwierciedla całkowitą ilość tych hormonów wydalonych w ciągu doby. Ma to duże znaczenie ze względu na to, że ich stężenie w surowicy krwi w ciągu doby znacznie się zmienia i przy pojedynczym oznaczeniu we krwi możemy nie wykryć ich zwiększonych ilości.

Natomiast dzięki badaniu w dobowej zbiórce moczu można wykryć nadmierną produkcję katecholamin, nawet jeśli badanie krwi wypadnie prawidłowo. W moczu oznaczamy stężenie samych katecholamin (adrenalina, noradrenalina, dopomina), metoksykatecholamin (metanefryny, normetanefryny i 3-metoksytyraminy) oraz kwasu wanilinomigdałowego (pochodnej metanefryny i normetanefryny).

3. Interpretacja wyników oznaczania katecholamin

Stwierdzenie zwiększonego stężenia amin katecholowych i ich metabolitów w surowicy krwi i w dobowej zbiórce moczu sugeruje obecność guza chromochłonnego nadnerczy.

Rozpoznanie jest potwierdzone wykazaniem obecności guza w badaniach obrazowych oraz badaniem histopatologicznym fragmentu tkanki guza. Natomiast wzrost poziomu katecholamin u osoby, która miała usuniętego guza chromochłonnego może oznaczać, że operacja nie była doszczętna lub też, że doszło do miejscowej wznowy.

Należy także pamiętać, że oznaczenie poziomu katecholamin we krwi i w moczu jest pomocne w diagnostyce obecności guza chromochłonnego nadnerczy jednak nie ma większego znaczenia przy jego lokalizacji, a także o tym, że stężenie oznaczonych katecholamin niekoniecznie odpowiada wielkości guza, ponieważ ich wytwarzanie jest zależne nie od wielkości, ale od właściwości samej tkanki guza.

Ponadto na stężenie katecholamin ma wpływ wiele czynników interferujących, dlatego lekarze często spotykają się z wynikami fałszywie dodatnimi.

4. Przyczyny wyników fałszywie dodatnich

  • Na wyniki badań stężenia katecholamin mają wpływ takie czynniki jak stosowane leki, dieta i stres, zatem można się spodziewać pewnej liczby wyników fałszywie dodatnich.
  • Do najczęstszych przyczyn należy stosowanie takich leków jak metyldopa, lewodopa, labetalol, sotalol, chinidyna, niektóre antybiotyki (tetracyklina, erytromycyna, sulfonamidy), niektóre leki przeciwdepresyjne i przeciwpsychotyczne (inhibitory MAO, chlorpromazyna, imipramina), leki przeciwhistaminowe, jodowe środki cieniujące oraz spożycie przed badaniem orzechów, bananów czy cytrusów.
  • Z tego względu przed badaniem warto powiedzieć lekarzowi o przyjmowanych lekach, gdyż często analizują oni wyniki dodatnie, biorąc pod uwagę wpływ stresu, diety i leków przyjmowanych przez pacjenta.

Diskuze

Vaše e-mailová adresa nebude zveřejněna. Vyžadované informace jsou označeny *

Adblock
detector